Lưu Vĩnh Lộc – Một lần khởi nghiệp là một lần dại khờ

Anh có thể giới thiệu sơ lược về bản thân và hành trình dẫn đến con đường khởi nghiệp của anh?

Anh tên là Lưu Vĩnh Lộc. Trước tiên nói về học vấn thì anh học kinh tế ở trường giao thông, nhưng cuối cùng lại làm ở lĩnh vực công nghệ. Điều này giống như kiểu “nghề chọn người” chứ không phải “người chọn nghề” nữa. Những ngày đầu đi làm thì anh làm ở bộ phận phát triển ở một số công ty như VC Corp, FPT, VNG, gần đây là EGroup. Trong quá trình làm anh cũng được đề bạt lên các vị trí quản lý dự án, team lead,.. và học hỏi rất nhiều.

Về lý do anh khởi nghiệp, lúc đầu cũng do được bạn bè rủ làm chung một số dự án. Hồi đấy anh cũng chưa để ý nhiều đến startup, chỉ cần thấy dự án hay, ý tưởng hay thì anh tham gia thôi. Nhưng dần dần làm quen rồi thì anh lại cảm thấy rất thích cảm giác được tự làm các dự án, được nghĩ ý tưởng và thực thi chúng. Chặng đường khởi nghiệp của anh là một chuỗi ngày theo đuổi từ dự án này sang dự án khác; có thành công nhưng cũng có nhiều dự án thất bại. Chủ yếu là thất bại nhiều hơn. (cười)

Hiện tại startup gần nhất của anh là sàn thương mại điện tử Chozoi, tập trung nhiều vào hình thức đấu giá. Nhưng hiện tại sàn vẫn đang bị treo. Anh vẫn đang duy trì sàn nhưng không quá tập trung nữa. Vấn đề của sàn thì một phần là do dịch, nhưng một phần cũng do yếu tố thị trường nữa. Thị trường thương mại điện tử cũng đang cạnh tranh rất khốc liệt, các ông lớn rót rất nhiều tiền; trong khi đó anh lại thiếu cả nhân lực và tiềm lực về tài chính. Anh đánh giá phát triển sàn thương mại điện tử vào thời điểm này là không phù hợp và anh nghĩ anh vẫn sẽ treo lại khá dài. Sắp tới anh đang có dự định chuyển sang một lĩnh vực rất hot hiện tại là blockchain.

Chặng đường khởi nghiệp của anh là một chuỗi ngày theo đuổi từ dự án này sang dự án khác; có thành công nhưng cũng có nhiều dự án thất bại. Chủ yếu là thất bại thì nhiều hơn.

 Anh đã trải qua những Startup, dự án hay doanh nghiệp nào? Và đâu là điều khiến cho anh cảm thấy ấn tượng nhất? Vì sao?

Theo anh dự án sàn thương mại điện tử Chozoi là dự án anh ấn tượng nhất. Đây là dự án lớn nhất từ trước đến giờ anh từng làm, cũng là dự án anh tham vọng nhất và đổ nhiều thời gian công sức và tiền bạc nhất. Đến thời điểm này cũng có thể nói là dự án đã thất bại, nhưng anh đã học hỏi được rất nhiều điều. Thất bại này sẽ giúp ích cho anh và cho các dự án về sau.

Bài học thứ nhất của anh sau dự án này đó là tầm quan trọng của việc tìm hiểu kỹ thị trường trước khi bắt đầu làm bất cứ dự án nào. Đây là một trong những lý do chính khiến anh thất bại. Thời gian đầu anh đã không dành đủ thời gian để nghiên cứu thị trường; dẫn đến việc bắt đầu dự án khá vội và khi chạy dự án thì anh đã có rất nhiều vấn đề không lường trước được.

Bài học thứ hai là vấn đề phát triển đội ngũ. Đây là một vấn đề anh không lường trước được lúc anh mới bắt đầu. Nói thật thế mạnh của anh cũng là công nghệ thôi; còn khởi nghiệp thì liên quan nhiều đến triển khai kinh doanh, thương mại,…nên anh phải làm quen với khá nhiều lĩnh vực mới. Đội của anh cũng chưa có sự chuẩn bị ngay từ đầu nên cũng có rất nhiều vấn đề. Nói chung là nếu ngay từ đầu chúng ta tập hợp được những người cùng hướng đi, đủ khả năng, đủ tâm huyết đồng hành cùng với anh từ đầu thì có thể sẽ tăng được khả năng thành công của dự án hơn.

Trong các dự án anh từng tham gia có dự án thành công nào anh tâm đắc nhất không?

Còn về những dự án thành công anh từng tham gia thì nhiều dự án không phải do chính anh khởi nghiệp, nhưng anh rất tâm đắc hai dự án game anh từng tham gia. Đầu tiên là dự án game ZingFarm của VNG, và gần đây có một dự án khác là “Chinh phục vũ môn”, các dự án này anh giữ vai trò quản lý. Từ bộ phận phát triển anh cũng đã học rất nhiều khi làm ở vị trí quản lý. Về kỹ năng quản lý anh học được chủ yếu qua việc tiếp xúc học hỏi từ các quản lý khác đồng thời rút ra bài học từ những trải nghiệm của bản thân. Qua một thời gian anh dần dần cũng có thể hình thành phong cách quản lý của riêng anh.

 Định hướng công việc trong thời gian sắp tới của anh là gì?

Mấy tháng gần đây anh đang tập trung nghiên cứu về mảng blockchain. Anh cũng đã tiếp xúc với khá nhiều người trong lĩnh vực và cũng đang có dự định xây dựng team và trong năm 2022  sẽ bắt đầu một dự án trong mảng blockchain. Đây là dự định lớn nhất trong năm 2022 của anh.

Hãy kể 3 từ về bản thân mà anh cảm thấy đúng nhất?

Anh sẽ dùng 3 từ “Trách nhiệm”, “Ham học hỏi” và “Tỉ mỉ”.

Với “Trách nhiệm”, đây là do anh tự nhận định thôi, nhưng anh luôn cố gắng để hoàn thành mọi công việc anh đã nhận. Trách nhiệm cũng có thể là với những người xung quanh, tức là trong khả năng của bản thân anh vẫn luôn mong muốn có thể hỗ trợ những người khác.

“Ham học hỏi” là một yếu tố cần thiết trong mảng công nghệ bởi vì khi làm trong các dự án về công nghệ thì việc tự học về công nghệ là điều đương nhiên. Phải đọc và tìm hiểu để nghiên cứu các thông tin và kiến thức mới, từ đó hình thành các ý tưởng mới. Việc đọc tin tức và tìm hiểu cũng đã thành một thói quen hàng ngày của anh rồi.

Anh có thể kể về một điểm yếu của anh khi khởi nghiệp?

Một số người cùng làm nhận xét anh làm quản lý nhưng hơi hiền. Anh được đánh giá là không dám gay gắt hay quá quyết liệt. Điểm yếu này cũng ảnh hưởng đến kết quả công việc nên anh sẽ cố gắng thay đổi.

Sở thích ngoài công việc của anh là gì?

Anh có khá nhiều sở thích nhưng hiện tại anh rất thích dành thời gian làm các công việc liên quan đến tay chân ví dụ như sửa chữa đồ đạc trong nhà; chăm sóc cây cối, chăm sóc cá,… Khi anh làm những việc tay chân như thế anh có thể thư giãn, xả stress, đỡ mệt mỏi.

Ai là người truyền cảm hứng cho anh nhiều nhất?

Khi nghe câu hỏi này ngay lập tức anh nghĩ đến Elon Musk, đây cũng là một người đã khởi nghiệp rất là thành công và nổi tiếng trên thế giới. Ở Elon Musk có rất nhiều điểm anh rất thích và có thể học hỏi được, như là những ý tưởng rất táo bạo và tính quyết liệt khi làm việc. Đồng thời ông ấy cũng luôn có trách nghiệm và luôn cháy với các dự án của mình. Đây là một hình tượng anh rất là ngưỡng mộ cũng là một động lực để anh phấn đấu hơn.

Cuốn sách yêu thích nhất của anh ?

Mình ngưỡng mộ Elon Musk cũng nhờ đọc cuốn sách tự truyện về ông ấy: A Biography of a Billionaire Entrepreneur. Đây cũng là quyển sách anh tâm đắc nhất. Elon Musk luôn có những ý tưởng rất “điên” nhưng ông ấy có thể biến những ý tưởng điên rồ đấy thành hiện thực; đó chính là lý do vì sao mọi người ngưỡng mộ vị tỷ phú tài năng này.

Còn nếu nói về sách kinh doanh thì có nhiều lắm. Trước đây anh có tham gia các khoá đào tạo, và anh nhận ra anh thu nạp được kiến thức hay không nhiều khi vẫn phụ thuộc vào trải nghiệm của bản thân anh. Đó cũng là lý do vì do có thể anh thấy một cuốn sách anh thấy hay nhưng người khác thì chưa chắc. Gần đây anh khá là ấn tượng về cuốn sách về Alibaba tên là Đế chế Alibaba. Cuốn sách nói về cách quản lý nhân sự của Alibaba. Cũng qua trải nghiệm anh có thể hiểu rằng rất nhiều các kỹ năng quản lý, vận hành,..lại bị ảnh hưởng bởi cách quản trị nhân lực. Khi anh đọc cuốn sách anh có thể nhìn lại một số các vấn đề anh đã gặp phải và anh cũng tìm được một số các giải pháp cho doanh nghiệp của anh.

Hãy cứ khát khao, hãy cứ dại khờ

Câu Quote yêu thích của anh ?

Mình mới nghĩ lại được một câu nói rất là nổi tiếng của Steve Jobs, đó là “Hãy cứ khát khao, hãy cứ dại khờ“. Đây không hẳn là một phương châm sống nhưng luôn đúng với một người đã khát khao theo con đường khởi nghiệp. Đúng là mỗi một lần khởi nghiệp là một lần dại khờ. Khởi nghiệp vẫn là bắt đầu từ một ý tưởng, có thể có một chút bay bổng, nói chung là mình cứ mạnh dạn làm thôi. Nếu không có sự dại khờ thì không ai muốn khởi nghiệp, nhưng đã làm rồi thì nên cố gắng suy nghĩ chặt chẽ, thực tế hơn.

Sau mỗi lần thất bại anh làm gì để “hồi phục” cho những dự án tiếp theo?

Tới tận thời điểm này anh cũng không còn thấy mọi thứ quá nặng nề nữa. Khi anh cảm thấy nặng nề vì khởi nghiệp thất bại cũng qua cách đây gần chục năm rồi. Sau rất là nhiều lần vấp ngã anh cũng đã quen dần với cảm giác đấy. Mỗi một lần thất bại anh sẽ dành một khoảng thời gian để suy nghĩ đánh giá lại, cân bằng lại cuộc sống và tiếp tục tìm hiểu để lại nảy ra những ý tưởng mới.

Tất nhiên anh có mất nhiều khi khởi nghiệp thất bại nhưng anh luôn cố gắng đảm bảo về mặt tài chính cá nhân. Đến giai đoạn này anh cũng không làm một cách quá mạo hiểm nữa bởi vì anh cũng có vợ con. Đầu tư có thể thua lỗ tiền bạc, nhưng phải luôn ở trong mức anh chủ động được chứ không ảnh hưởng lắm đến đời sống gia đình. Đây cũng là điều anh hướng đến cho các dự án sau, có thể anh sẽ cố gắng xin được nguồn vốn bên ngoài ngay từ những ngày đầu.

Lời khuyên của Anh dành cho các bạn trẻ khởi nghiệp?

Mọi người hãy cứ khát khao và cứ dại khờ như câu nói của Steve Jobs vậy. Mình cứ mạnh dạn làm thôi. Nhưng điều quan trọng là phải biết tìm hiểu càng nhiều càng tốt. Ví dụ như giai đoạn hiện tại anh đang dành ra vài tháng để đọc, tìm hiểu, tiếp xúc với rất nhiều người trong lĩnh vực cũng đã là bắt đầu rồi chứ không cần phải cứ đặt tên cho một dự án, phải tập hợp cùng với nhau ngồi thì mới là khởi nghiệp. Chỉ khi anh cảm thấy tự tin với một dự án rồi anh mới nên triển khai đến các bước tiếp theo như tìm văn phòng, thông tin, thuê người trả lương, góp vốn,..

Anh nghĩ một startup cũng cần phải có một team thật mạnh. Trước tiên là phải tập hợp được đúng người rồi mới có thể nghĩ cách vượt qua mọi thứ. Một dự án sẽ luôn có vấn đề thôi, quan trọng là mọi người trong team cùng tìm cách để vượt qua vấn đề. Có một bộ quản lý mạnh thì khả năng thành công sẽ cao. Lời khuyên này thật sự được rút ra từ những trải nghiệm của anh.

Cám ơn anh về những chia sẻ của mình!