Nguyễn Phúc Thịnh – Lội ngược dòng sau khi thất nghiệp do khủng hoảng tài chính

Anh Thịnh có thể giới thiệu sơ lược về bản thân và hành trình dẫn đến con đường khởi nghiệp của mình?

Mình là Nguyễn Phúc Thịnh. Mình có một hành trình khởi nghiệp hơn 10 năm trải rộng trên nhiều lĩnh vực với rất nhiều trải nghiệm thú vị. Mình hi vọng câu chuyện của mình sẽ đem lại năng lượng tích cực cho cộng đồng, đặc biệt là các bạn đang xây dựng dự án startup của riêng mình.

Sau khi nhận tấm bằng Master Tài chính và công nghệ thông tin thì mình muốn làm công việc mà có thể kết hợp cả hai lĩnh vực này. Mình bắt đầu sự nghiệp với vị trí kỹ sư công nghệ cho Exane, một công ty chứng khoán nổi tiếng tại Paris, sau đó mình phụ trách dự án quản trị rủi ro về mua bán điện năng của Steria – 1 trong 10 công ty dịch vụ tin học hàng đầu của Pháp. Lúc đó, tương lai của mình dường như vô cùng tươi sáng khi ra trường với 2 tấm bằng thạc sĩ trong tay, một công việc trong mơ, thu nhập khá, văn phòng đẹp, đồng nghiệp thân thiện.

Sự kiện khủng hoảng kinh tế 2008-2009 nổ ra. Dự án mình phụ trách bị cắt ngân sách, mình mất việc. Mình vẫn nhớ đó là một buổi sáng mùa đông, bộ phận nhân sự gọi điện thông báo mình không cần đến công ty kèm theo một email thôi việc. Đó là 1 cú sốc thật sự.

Phí đi xe buýt, bảo hiểm, điện nước, tiền thuê nhà và các loại hóa đơn khác là những gánh nặng của một đứa “thất nghiệp” như mình. Không thể nào cứ tiêu tiền tiết kiệm mãi được, mình thôi thúc bản thân phải tìm ngay một công việc mới để có thu nhập, và chấp nhận xây dựng lại mọi thứ từ đầu với một mức lương cơ bản – khá thấp – nhưng đủ trang trải qua ngày.

Công việc mới mình tìm được trong giai đoạn này là về nội dung số, một lĩnh vực hoàn toàn mới với mình. Mình nhận ra một công ty có thể bé đến mức như vậy (chỉ có 3 thành viên) và không cần một văn phòng đẹp đẽ bóng bẩy nhưng có thể tạo ra nguồn doanh thu tốt, với 1 đội ngũ tập trung và tối giản. 

Mình bắt đầu tò mò việc họ làm, cách họ tổ chức dự án, cách họ KINH DOANH. Mình chủ động tham gia vào mọi khâu của dự án từ lập trình web, lập trình thuật toán cho đến design, học hỏi và triển khai mọi thứ dù không phải là một thành viên “founding team”. Sản phẩm của công ty là một công cụ xem tử vi trực tuyến hằng ngày dành cho các bạn trẻ lứa tuổi dưới 24. Sau một thời gian ngắn, dự án đã được bán lại cho FunRadio, công ty dịch vụ giải trí trên radio hàng đầu của Pháp lúc đó với một mức giá tốt.

“Bạn không thể làm tất cả mọi thứ một mình”

Lúc này, mình mới nhận ra đây chính là khởi nghiệp công nghệ. Với máu kinh doanh sẵn trong người (gia đình mình có truyền thống kinh doanh lâu đời), mình bắt đầu nhen nhóm ý tưởng sẽ xây dựng “một cái gì đó” bằng công nghệ.

Sau khi dự án được chuyển giao, mình chủ động rời khỏi công ty sau khi dự án được chuyển giao, và chuyển sang làm tại một công ty tư vấn với mức lương cao hơn – gần gấp đôi mức lương cũ. Đây là một quyết định mang tính nhảy vọt vì Pháp là một xã hội “guồng-máy” và nếu bạn bắt đầu với mức lương thấp thì bạn sẽ gặp nhiều khó khăn để có một mức thu nhập tốt sau này. 

Lúc này, bạn bè xung quanh với “profile khủng” đều bước ra khỏi cuộc khủng hoảng kinh tế và bắt đầu lại guồng quay với công việc mới, với mức thu nhập cực tốt và vị trí với cơ hội thăng tiến rộng mở. Mình bắt đầu có chút cảm giác thua kém so với họ. Mình cũng không muốn bước tiếp vào vòng tròn tìm việc-nhảy việc vì nó không phù hợp với bản tính thích kinh doanh.

Thời điểm ấy, mình bị công ty mới “rao bán” lại cho một công ty khởi nghiệp khác thuần về công nghệ thông tin. Mình nhận được lời mời làm đồng sáng lập của startup đó. Lúc này, mình không suy nghĩ nhiều và nắm bắt ngay cơ hội có 1-0-2 này ngay lập tức. Thu nhập giảm xuống nhưng mình được phát triển ý tưởng thành một sản phẩm từ con số Nhiệm vụ của mình là tập trung về mặt sản phẩm/kỹ thuật và đồng sự với CEO chuyên về kinh doanh và marketing. 

Mình nhận thấy đây là cơ hội để có thể làm nên thứ gì đó, tỉ lệ thành công và thất bại là 50 – 50. Trong khi đó, nếu mình đi làm cho các công ty thì sự ổn định là 100% nhưng tỉ lệ thành công chắc chắn nhỏ hơn 50%, và tiếp tục vòng tròn tìm việc-nhảy việc. Do đó, mình đã “chia tay” với công ty đã “rao bán mình” và đồng ý khởi nghiệp cùng với bạn sáng lập viên của startup về công nghệ. Đây cũng là khởi điểm cho chặng đường khởi nghiệp hơn 10 năm của mình, đã băng qua các mô hình kinh doanh từ nội dung số, tiếp thị liên kết, dịch vụ tài chính, môi giới dịch vụ vận chuyển đến phần mềm quản trị khách hàng, nhân sự. Đó là một chặng đường chông gai nhưng đầy thú vị. 

Mình chia sẻ vui một chút, vì còn nợ gia đình một điều đó là tiếp quản và phát triển công việc kinh doanh truyền thống của gia đình trở thành công ty cung cấp dịch vụ tang lễ trọn gói, cung cấp dịch vụ bất động sản cho người cõi âm. Đó là một ước mơ ấp ủ từ khi mình còn nhỏ. Ngay cả khi sang Pháp du học, mình rất hứng thú với các … nghĩa trang, mình cũng đã đi khảo sát các ngôi mộ, ngôi điện nơi chôn cất di hài của các danh nhân ở Pháp, các dạng nghĩa trang khác nhau với một niềm yêu thích. Mình đã nghĩ đến ý tưởng kinh doanh này rồi nhưng rất tiếc là đến bây giờ vẫn chưa bắt đầu và tiếp quản được do mình đang có hướng đi khác.

Anh đã trải qua những Startup, dự án hay doanh nghiệp nào? Và đâu là điều khiến cho anh cảm thấy ấn tượng nhất? Vì sao?

Ấn tượng nhất là dự án đầu tiên về nội dung số cho giới trẻ. Thời điểm năm 2008 chưa có khái niệm về khởi nghiệp, hoặc có thể có mà mình chưa được biết đến. Dự án đầu tiên này đã châm ngòi cho “máu kinh doanh trong mình”, mở ra một lối tư duy tạo lối đi mới cho bản thân chứ không đi theo lối mòn của người khác. 

Tiếp sau đó, là một dự án về môi giới dịch vụ tài chính và bảo hiểm quốc tế. Dự án này giúp mình nhận ra “bạn không thể làm tất cả mọi thứ một mình”, ít nhất phải có 2 người. Người giỏi về kỹ thuật và người giỏi về kinh doanh ghép lại thành một một bức tranh hoàn chỉnh hơn.

Cuối cùng là dự án Nền tảng ứng dụng Kinh Doanh Abaha. Anh em đồng sáng lập và dự án đã giúp mình khai phá khả năng bản thân, và nhận ra “tầm quan trọng của việc thiết lập mục tiêu”.

“Cho dù bạn có xuất thân như thế nào, người khác nói bạn ra sao thì không có một chuẩn mực về con đường thành công”

Hãy kể 3 từ về bản thân mà anh cảm thấy đúng nhất?

Mình tự đánh giá bản thân mình là người Kiên Trì. Trong những thời điểm mọi cánh cửa đều đóng, lại thì mình vẫn tiếp tục vững tin vào con đường mình đang đi và không ngừng trau dồi kiến thức cho bản thân, quyết không bỏ cuộc sau tất cả. 

Từ thứ 2 đến từ một bài test đánh giá bản thân là 1 Visionary – Tầm Nhìn. Mình cũng nhận ra bản thân là một người thích suy nghĩ và có nhiều ý tưởng với mọi thứ xung quanh mình.

Từ thứ 3 mọi người nhận xét mình là người “Nghiện Việc”. Bản thân mình thấy công việc như hơi thở và cuộc sống của mình.

Sở thích ngoài công việc của anh là gì?

Mình thích đi du lịch bằng xe máy. Các chuyến đi của mình hầu hết là không có kế hoạch. Mình chỉ xác định điểm đến sau đó thì “xách xe lên và đi”. Tuy nhiên, trước khi làm việc này, mình chuẩn bị một khoản tiền tiết kiệm kha khá rồi. Mình sẽ không bao giờ xách xe lên đi mà trong túi không có một đồng nào. Mình có thể ăn bờ ở bụi nhưng trong túi phải luôn có một khoản tiền mặt và thẻ ngân hàng để phòng các trường hợp khẩn cấp. Đây là một thói quen backup-khủng-hoảng mà mình nhận ra khi đã trải qua nhiều khó khăn trong quá trình hơn 10 năm khởi nghiệp và kinh doanh.

Ai là người truyền cảm hứng cho anh nhiều nhất?

Ông nội là người truyền cảm hứng nhiều nhất trong cuộc đời mình. Ông mình là doanh nhân có tầm nhìn xa thời kỳ trước năm 1945. Ông mình thời ấy là nhà cung cấp sơn và các nguyên liệu thô cho công ty Sơn Hà – nhà tư sản yêu nước nổi tiếng thời kì 1945.

Khi còn trẻ, ông đã đi phượt sang Lào và Campuchia “đánh hàng sơn, nguyên liệu thô” về Việt Nam, đưa từ Sài Gòn ra Hà Nội để bán. Bên cạnh tinh thần dấn thân, ông là người có kỹ năng và tinh thần tự học rất tốt; ông đã tự rèn luyện và học tiếng Pháp. Ông lúc đó là một doanh nhân khá thành công làm nên sự nghiệp từ 2 bàn tay trắng. Bài học của ông dạy mình đó là “Không quan trọng: tuổi tác, xuất xứ, công cụ hỗ trợ, hay tài năng bẩm sinh, tinh thần tự học là cốt lõi giúp bạn đạt được mục tiêu”.

Cuốn sách yêu thích nhất của anh?

“Đo thế giới” của tác giả người Đức – Daniel Kehlmann là cuốn sách mình thích nhất. Đây là một câu chuyện tưởng tượng xoay quanh việc đo thế giới bằng cách khác nhau của Friedrich Gauss – nhà toán học nổi tiếng người Đức và Alexander Humboldt – nhà thám hiểm khoa học người Đức – hai đỉnh cao của tri thức nhân loại thời bấy giờ.

Gauss xuất thân là từ một gia đình bình dân, là một người không bao giờ đi ra khỏi nhà mình và rất ghét việc bước ra khỏi nhà, đắm chìm trong thế giới toán học của những công thức và định lý, nhưng những công thức của ông có thể đo từ vị trí xa nhất và nhỏ nhất trong Trái Đất này. 

Humboldt xuất thân từ một gia đình quý tộc, là một nhà thám hiểm, lựa chọn cách đo trực tiếp mọi thứ, ông sẵn sàng tự mình tụt xuống những núi lửa, thám hiểm sông Amazon, trèo lên đỉnh núi cao nhất Nam Mỹ để lấy số liệu vật lý.

Như hai đường thẳng song song, cả hai người họ đều thành công theo cách của riêng mình. Cho dù bạn có xuất thân như thế nào, người khác nói bạn ra sao thì không bao giờ có một chuẩn mực về con đường thành công. Mọi người đều có thể thành công theo cách riêng. Chính bạn là công thức thành công của chính mình.

Ngoài ra, cả Gauss và Humboldt đều có là những kẻ sống chết với với đam mê của mình. Đời thường Gauss là người không thể sống thiếu phụ nữ. Ông có rất nhiều người tình nhưng trong đêm tân hôn ông đã nhảy khỏi giường để ghi lại một công thức toán học. 

Humboldt xuất thân từ gia đình quý tộc nhưng rất ưa mạo hiểm. Ông đã từng uống thuốc độc, thám hiểm các hang hốc không có dụng cụ bảo vệ. Ông chỉ buộc một sợi dây thừng và bảo mọi người thả xuống cho ông ấy nhằm phục vụ cho niềm đam mê làm khoa học bằng cách  thực tiễn. 

Giữa muôn vàn nhu cầu hàng ngày của con người như ăn, uống, du lịch,… có những con người đam mê sâu đậm những công việc khó và đó là cách họ trở nên vĩ đại. Không có bất kỳ công thức nào lý giải lý thành công của họ.

Câu Quote yêu thích của anh?

Có 3 câu mình yêu thích:

 “Tôi nhận ra vì sao mình lạc đường, không phải vì tôi không có bản đồ, mà vì tôi không có một điểm đến” – tác giả khuyết danh. Câu này được CEO của Abaha – anh Phan Thế Tùng thường xuyên nhắc lại cho đội ngũ sáng lập viên và nhân viên liên tục, đến mức nó thành 1 trong những kinh điển của công ty.

“You are nothing, nothing without a good team” – Anna Wintour – tổng biên tập tạp chí thời trang Vogue. Câu nói này nói lên một sự thật rằng “Bạn chẳng là ai nếu bạn không có một đội ngũ tốt”. Mình đọc được câu quote tâm đắc này khi xem chương trình MasterClass – dạy về lãnh đạo, và cực kì ấn tượng bởi nó nhấn mạnh tầm quan trọng của đội ngũ.

“Bạn phải đủ biết để biết rằng bạn không biết” – câu này của 1 người bạn thân, người thầy và là chuyên gia về critical thinking, người sửa từng lỗi về tư duy và ngôn ngữ cho mình.

“Tôi nhận ra vì sao mình lạc đường, không phải vì tôi không có bản đồ, mà vì tôi không có một điểm đến”

Khó khăn hay biến cố lớn nhất trong chặng đường khởi nghiệp mà anh từng trải qua? Và cách anh đã đối mặt với nó?

Khó khăn lớn nhất mình có thể đến là khi mình cùng cộng sự xây dựng dự án sàn giao dịch môi giới vận tải xuyên quốc gia. 

Lần thất bại này không quá đau đớn nhưng khá sâu sắc với mình. Lúc đó, bọn mình KHÔNG có khó khăn về vốn, về công công nghệ, về tầm nhìn, về khách hàng nhưng dự án vẫn thất bại. Mình tưởng rằng đã nắm trong tay mọi lợi thế: vốn, kế hoạch dự trù, công nghệ, khách hàng và có tầm nhìn. 

Tuy nhiên, dự án thất bại do VẬN HÀNH. Công ty đã không kiểm soát được dòng tiền. Chúng mình đã để lỗ hồng quá nhiều trong quá trình xử lý hợp đồng và hồ sơ khiến khách hàng có kẽ hở để lách qua. Dự án đó vẫn có lãi nhưng không đạt đến mức như kỳ vọng. Chúng mình đã quyết định dừng hoạt động một số văn phòng tại Phi-líp-pin. Đây là một sai lầm lớn khi kết thúc dự án này quá sớm. Nếu dự án diễn ra thời điểm hiện tại thì chúng mình sẽ giữ nó lại để cải tổ hệ thống, thương thảo hợp đồng, giãn nợ hay nhiều cách khác.

Định hướng công việc trong thời gian sắp tới của anh là gì?

Mình đang triển khai dự án về Nền tảng ứng dụng Kinh Doanh trên Mobile Abaha. Đây là một dự án đột phá về mặt sản phẩm và thị trường : một siêu thị ứng dụng, tính năng kinh doanh trên mobile, giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, chi phí và tối ưu hiệu quả kinh doanh trên.

Dự án này đã giúp mình khai phá năng lực bản thân và giúp mình nhận ra tiềm năng to lớn của thị trường này trong tương lai gần. 

Những kiến thức, kinh nghiệm, và bài học thất bại sâu sắc trong quá khứ đã giúp mình xây dựng quy trình vận hành cho một công ty công nghệ, tránh đi lại những vết xe đổ.

Ở vị trí đồng sáng lập và COO của Abaha, mình và các cộng sự tập trung phát triển sản phẩm để đưa Abaha vượt khỏi biên giới Việt Nam và ra thị trường toàn cầu.

Lời khuyên của anh dành cho các bạn trẻ khởi nghiệp?

Mình chỉ khuyên các bạn đọc sách nhiều hơn, nhưng bớt đọc sách self-help (thể loại sách được viết ra với mục đích hướng dẫn độc giả cách giải quyết và xử lý các vấn đề của bản thân – PV) đi. Các bạn hãy đọc sách về văn học, tiểu thuyết, lịch sử vì mục tiêu của sách là để các bạn đọc và thư giãn; việc đọc sẽ trau dồi kiến thức cho bạn một cách tự nhiên nhất. 

Mình tin rằng chục cuốn sách self-help dạy thành công, làm giàu không bằng một góc nhỏ của những cuốn như “Con đường tơ lụa”, “Việt Nam sử lược”, “Homo sapiens”. Tất cả những bài học mà các bạn có thể tìm thấy trong cuốn self-help thì đều có trong cuốn sách về lịch sử. Ngoài ra mình khuyên các bạn nên đi ngủ sớm và dậy sớm hơn. Dậy sớm hơn bạn có thể làm được nhiều việc với năng lượng tích cực hơn bạn nghĩ.

Cám ơn Anh Thịnh về những chia sẻ của mình.

————***————